fa’idada cafimad e timirta
Timirta, oo ah midhaha geedka timirta, waxa laga helaa faa’iidooyin caafimaad oo kala duwan maadaama ay nafaqo badan ka kooban tahay. Halkan ka akhriso qaar ka mid ah faa’iidooyinka ugu muhiimsan ee timirta:
1. waxay Qani ku tahay Nafaqooyin:
Timirtu waa il wanaagsan oo laga helo nafaqooyinka muhiimka ah sida fiitamiinnada (oo ay ku jiraan fiitamiin B6 iyo fitamiin K), macdanta (sida potassium, magnesium, iyo copper), iyo fiber.
2. Macmacaanka Dabiiciga ah:
Timirta Dabiici ahaan Waa Macaan, Iyada o bedelaysa Caafimaad Qabka Sonkorta La Sifeeyay. Waxa loo isticmaali karaa macaane dabiici ah oo kala duwan iyada o laga darayo waxyalaha macmacanka laga sameeyo iyo cabitanada .
3. Kobcinta Tamarta:
Maaddaama ay ku jirto karbohaydrayt sare(carbohydrate content), timirta ayaa bixisa il tamar degdeg ah oo si fudud loo dheefshiido. Waxay si gaar ah faa’iido ugu leeyihiin ciyaartoyda ama shakhsiyaadka u baahan kor u qaadida tamarta degdega ah.
4. Caafimaadka dheefshiidka:
Fiberka ku jira timirtu waxa uu taageeraa caafimaadka dheefshiidka isaga oo ka hortagaya calool-istaagga iyo kor u qaadida dhaqdhaqaaqa saxarada caadiga ah. Timirta waxay ka kooban tahay fiber milma iyo mid aan milmi karin labadaba, taas oo wax ka tarta habka dheefshiidka caafimaadka leh.
5. Qani ku ah Antioxidants:
Timirta waxay qani ku tahay Antioxidants, oo ay ku jiraan Flavonoids, Carotenoids, iyo Phenolic Acid. Isku-dhafkan waxay caawiyaan in jirku si dabiici ah u sunta isaga saaro, taasoo yareynaysa cudurada daba-dheraada.
6. Caafimaadka Wadnaha:
Potassium-ka ku jira Timirta waxay faa’iido u leedahay Caafimaadka Wadnaha. Qaadashada potassium ku filan waxay caawisaa nidaaminta cadaadiska dhiigga waxayna yareyn kartaa halista. istaroogga iyo cudurrada kale ee wadnaha
7. Caafimaadka Lafaha:
Timirta waxaa ku jira macdano ay ka mid yihiin fosfooraska, calcium, iyo magnesium, kuwaas oo ka qayb qaata caafimaadka lafaha. Macdantani waxay lama huraan u tahay ilaalinta lafaha adag iyo caafimaadka.
8. Birta Dabiiciga ah(iron):
Timirtu waa il wanaagsan oo birta laga helo, taas oo muhiim u ah ka hortagga dhiig-yarida iyo taageeridda caafimaadka guud ee dhiigga. Birtu waxay muhiim u tahay samaynta hemoglobin iyo gaarsiinta ogsijiinta(oxygen) ee dhiiga.
9. Waxay taageertaa Caafimaadka Maskaxda:
Faytamiinka B6 ee ku jira timirta ayaa door ka ciyaara caafimaadka maskaxda isaga oo ka qayb qaata isku dhafka neurotransmitters. Qaadashada fitamiin B ku filan ayaa muhiim u ah shaqada garashada.
10. Kalinta Maareynta Miisaanka:
Inkasta oo ay macaan yihiin dabiiciya, timirta waxay leeyihiin tusaha glycemic hooseeya, taasoo la micno ah inay saameyn yar ku leeyihiin heerarka sonkorta dhiigga. Tayadan, oo ay weheliso maadada fiber-ka, waxay gacan ka geysan kartaa dareenka buuxnaanta waxaana laga yaabaa inay gacan ka geysato maareynta miisaanka.
Waxaa muhiim ah in la ogaado in ay timirtu ledahay faa’iidooyin caafimaad oo badan, Had iyo jeer la tasho khabiirka daryeelka caafimaadka ama nafaqeeyaha si aad u hesho talo shakhsiyeed oo ku salaysan baahiyaha caafimaad ee shakhsi ahaaneed.
